Hukuk fakültesine adım atan her öğrenci için LAW 101 veya benzeri Hukuka Giriş dersleri, yalnızca temel kavramları öğrenmekle kalmaz, aynı zamanda “hukuki düşünme” (legal thinking) ve “hukuki yazım” (legal writing) disiplinlerine de ilk adımı attırır. Bu derste verilen ilk ödev, genellikle bir öğrencinin akademik ve profesyonel hukuk kariyerinin temel taşını oluşturur. Bu yazı, LAW 101 öğrencilerine, başarılı bir hukuk ödevi yazmak için gereken yapıyı, tekniği ve en önemlisi doğru kaynak kullanımı ilkelerini adım adım anlatmayı amaçlamaktadır.
1. Hukuk Ödevinin Anatomisi: Yapısal Bir Yaklaşım
Bir hukuk ödevi, edebi bir kompozisyon veya sosyal bilimler essay‘inden farklıdır. Amaç, okuyucuyu (genellikle hocanızı) duygusal olarak ikna etmek değil, mantıksal bir argümanla, hukuki otoritelere dayanarak bilgilendirmek ve ikna etmektir.
Temel Yapı (IRAC/DIRAC Formatı):
Profesyonel hukuk yazımında sıklıkla kullanılan bu format, ödevinizi organize etmenizi sağlar.
- I (Issue / Sorun): Ödevinizin cevap aradığı spesifik hukuki soruyu/net bir şekilde ortaya koyun. “Bu olayda, A kişisinin B kişisine karşı sözleşmeden doğan sorumluluğu var mıdır?”
- R (Rule / Kural): İlgili hukuki kuralı/kuralları (kanun maddesi, Yargıtay içtihadı, temel ilke) açık bir şekilde belirtin. Burada doğrudan kaynak göstermek zorunludur.
- A (Application / Uygulama): En kritik bölümdür. Somut olaydaki (vaka) olguları, az önce belirttiğiniz hukuk kuralı ile ilişkilendirin. “Bu olayda, A’nın davranışı Türk Borçlar Kanunu’nun 20. maddesinde düzenlenen ‘icap’ unsurlarını taşımaktadır, çünkü…” şeklinde analiz yapın.
- C (Conclusion / Sonuç): Uygulama analizinizin mantıksal sonucunu özetleyin. Sorun bölümündeki soruya net bir cevap verin.
Bu format, düşüncenizi netleştirir ve dağınık yazmanızı engeller.
2. Kaynak Kullanımı: Hukukun Olmazsa Olmazı
Hukuk, otoriteye dayalı bir disiplindir. Görüşlerinizi kişisel fikir olarak değil, hukuki otoriteleri referans göstererek desteklemelisiniz. Bu, bir tez yazımındaki titizliğin küçük ölçekli bir provasıdır.
Birincil (Primary) ve İkincil (Secondary) Kaynaklar:
- Birincil Kaynaklar (Bağlayıcı/Otorite): Doğrudan hukuk kuralını içerir. Anayasa, kanunlar, kanun hükmünde kararnameler, uluslararası anlaşmalar ve Yargıtay/Bölge Adliye Mahkemesi kararları (içtihat). Ödevlerinizin temel dayanağı bunlar olmalıdır.
- İkincil Kaynaklar (Açıklayıcı/Yardımcı): Birincil kaynakları yorumlayan ve açıklayan eserlerdir. Üniversite ders kitapları, bilimsel makaleler (dergi makalesi), monografiler ve hakemli dergi makalesi yardım kaynakları. Bunlar argümanınızı güçlendirmek için kullanılır.
3. Kaynak Gösterme (Atıf) Kuralları: Şeffaflık ve Güvenilirlik
Hukukta, alıntı yapılan her fikir, cümle veya yargı için kaynak gösterilmesi etik ve akademik bir zorunluluktur. Aksi, farkında olmadan dahi olsa intihal (aşırma) sayılabilir.
Nasıl Yapılır?
- Doğrudan Alıntı (Tırnak İçinde): Bir kaynaktan kelimesi kelimesine alıntı yapıyorsanız, tırnak içinde gösterip hemen sonunda dipnot veya parantez içi atıf yapmalısınız.
- Dolaylı Alıntı (Parafraz): Bir yazarın fikrini kendi cümlelerinizle özetliyorsanız, yine kaynak göstermelisiniz. Kaynak göstermeden parafraz yapmak da intihaldir.
- Dipnot Sistemi: Hukukta en yaygın kullanılan yöntemdir (genellikle OSCOLA veya Bluebook stilinin uyarlamaları). Metin içinde üst simge numarası verilir (örn. … olarak kabul edilmiştir.1) ve sayfanın altında ilgili kaynağın tam künyesi verilir.
Örnek Dipnot:
1 Kemal Oğuzman, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 1, Vedat Kitapçılık, 2023, s. 45.
2 Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, E. 2023/1234, K. 2023/5678, T. 15.09.2023.
Bu konuda zorlanıyorsanız, profesyonel bir akademik yardım hizmeti alarak atıf ve kaynakça düzeninizi kontrol ettirebilirsiniz. Ayrıca, ödevinizi teslim etmeden önce bir intihal raporu almak, en büyük güvenceniz olacaktır.
4. Yazım Tekniği ve Dil: Açık, Net ve Resmi
Hukuk dili, anlaşılır, sade ve gereksiz süslemelerden arındırılmış olmalıdır.
- Pasif Dilden Kaçının: “Yargıtay tarafından bu ilke benimsenmiştir” yerine “Yargıtay bu ilkeyi benimsemiştir” daha güçlüdür.
- Kesin ve Net İfadeler Kullanın: “Sanırım”, “galiba”, “bence” gibi ifadeler hukuki yazımda zayıflık gösterir. Argümanınızı kaynaklarla destekleyin.
- Kısa ve Öz Paragraflar: Her paragraf tek bir ana fikri işlemeli. IRAC yapısı, buna doğal bir akış sağlar.
- Biçimsel Kurallara Uyun: Hocanızın belirttiği sayfa düzeni, yazı tipi, satır aralığı gibi tüm biçimsel kurallara harfiyen uyun. Bu, ciddiyetinizin bir göstergesidir.
LAW 101 Öğrencisine Altın Öneriler
- Erken Başlayın: Kaynak taraması ve yazım zaman alır. Son geceye bırakmayın.
- Kütüphaneyi Keşfedin: Hukuk kütüphanesindeki temel ders kitaplarına, kanun derlemelerine ve indekslere aşina olun.
- Taslak Çıkarın: Önce bir taslak (outline) oluşturun. IRAC formatını bu taslağa uygulayın.
- Yaz, Bırak, Oku: Yazdığınız metni en az bir günlüğüne bir kenara bırakıp taze bir gözle tekrar okuyun. Dil ve mantık hatalarını ancak bu şekilde görebilirsiniz.
- Destek Almaktan Çekinmeyin: Yazım tekniği, kaynak gösterme veya mantık örgüsü konusunda kendinizi eksik hissediyorsanız, profesyonel ödev danışmanlığı almak, sadece bu ödevi değil, gelecekteki tüm hukuki yazılarınızın kalitesini yükseltecek bir yatırımdır. Unutmayın, avukatlık da bir nevi etkili rapor ve dilekçe yazdırma mesleğidir.
LAW 101’de öğreneceğiniz bu temel ilkeler, sadece bir dersi geçmek için değil, başarılı bir hukukçu olma yolunda attığınız ilk ve en sağlam adım için çok değerlidir.
Unutmayın: LAW 101 Hukuka Giriş ödevlerinizde doğru kaynak kullanımı ve özgün yazım, akademik başarınızın anahtarıdır! 🌟
